صندوقهای درآمد ثابت و نحوه سرمایه‌گذاری در آنها
صندوقهای درآمد ثابت با انتشار «واحدهای سرمایه‌گذاری» (Unit) پول سرمایهگذاران حقیقی یا حقوقی را جمع می‌کنند و آنها را در اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق بدهی و سپرده بانکی سرمایه‌گذاری می‌کند و همانند بانک جریان نقدینگی ثابت برای سرمایه‌گذار تامین می‌کنند.
[مطالعه‌ی بیشتر: بهترین جایگزین سپرده‌گذاری در بانک || چرا سرمایه‌گذاری در بانک ریسک دارد؟]سرمایهگذاران با خرید واحدهای صندوق به اندازه‌ی سرمایه خود در سود و زیان سبد صندوق شریک می‌شود. سرمایهگذاران می‌توانند در هر زمان سرمایه‌گذاری خود را از طریق ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری به وجه نقد تبدیل کنند.
قیمت هر واحد صندوق درآمد ثابت از تقسیم ارزش سبد به تعداد واحد صندوق به دست می‌آید. با تغییر ارزش سبد قیمت واحدهای صندوقهای مشترک روزانه تغییر می‌کند.
وقتی سرمایه‌گذار واحد خود را ابطال می‌کند پولش را به قیمت روز دریافت می‌کند که می‌تواند کمتر یا بیشتر از مقدار اولیه سرمایه‌گذاری باشد. کلیه صندوقهای مشترک در ایران تحت نظر سازمان بورس بوده و تحت نظارت دقیق قانونی قرار دارند.
صندوق ها هر در پایان وقت بازار ارزش سبد و بازده سبد صندوق را محاسبه کرده و اعلام می‌کنند. بدین ترتیب هر روز مشخص می‌شود که این صندوق امروز به چه میزان سود یا ضرر کرده است. بازده صندوق‌ها در دوره‌های زمانی یک روزه، یک ماه گذشته، سه ماه گذشته و یک سال گذشته و درنهایت از زمان تاسیس تا به الان اعلام می‌شود.
سود سرمایهگذاران صندوقهای درآمد ثابت چگونه تعیین می‌شود؟
سرمایهگذاران صندوقهای درآمد ثابت از دو طریق سود دریافت می‌کنند:
۱) افزایش ارزش خالص دارایی‌ها یا NAV:
در این حالت با افزایش ارزش سبد صندوق، قیمت واحدهای صندوق نیز افزایش می‌یابند که در این صورت سرمایه‌گذار می‌تواند با فروش واحدها از اختلاف قیمت صدور و ابطال سود کند.
۲) دریافت سود تقسیمی دوره‌ای صندوق:
صندوقهای درآمد ثابت نیز همانند اوراق بدهی دو نوع سود می‌دهند. بعضی صندوق‌ها پرداخت سود دوره‌ای دارند و بعضی صندوق‌ها تنها در پایان سال سود پخش می‌کنند. شما بنا به نیاز و سلیقه‌ی خود انتخاب می‌کنید که در کدام صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنید.
نکاتی که به هنگام سرمایه‌گذاری در صندوقهای با درآمد ثابت بایستی در نظر بگیریم:
پیش‌بینی سود و دوره پرداخت سود
صندوق‌ها معمولا پیش‌بینی سود خود را در شعبه بانک یا کارگزاری یا وبسایت صندوق به شما اعلام می کنند. اما سود قطعی صندوق می‌تواند با این عدد تفاوت داشته باشد. دلیل آن این است که ارزش سبد صندوق‌ها هر روز تحت تاثیر عوامل مختلف بازار تغییر می‌کند و پیش‌بینی دقیق ارزش سبد برای یک ماه آینده امکان ندارد ولی معمولا در شرایط عادی بازار سودی که صندوق‌ها در آخر می‌سازند به عدد پیش‌بینی نزدیک است.
بر طبق مصوبه مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس به تاریخ ۱۱ مهرماه، امکان تضمین نرخ سود توسط صندوقهای سرمایه گذاری وجود ندارد. و صندوق‌ها فقط می‌توانند پیش‌بینی سود را اعلام کنند. زمان و چگونگی پرداخت سود برای صندوق‌ها می‌تواند متفاوت باشد و معمولا در اساس‌نامه و امیدنامه صندوق درج می‌شود.
به عنوان مثال سود مربوط به سرمایه‌گذاری در صندوق بانک گردشگری، پایان هر ماه به حساب سرمایه‌گذار واریز می‌شود در حالی که برای بعضی از صندوق ها دوره پرداخت سود ممکن است بیشتر از یک ماه و در بعضی شرایط فقط زمان ابطال واحدهای صندوق به آنها پرداخت شود.
لازم به ذکر است صندوق‌ها این امکان را به سرمایهگذاران می‌دهند که به جای دریافت سود نقدی، آن را دوباره در خود صندوق سرمایه‌گذاری کنند.
هر صندوق یک ضامن نقدشوندگی (معمولا بانک) دارد که تضمین نقدینگی صندوق است و در هر لحظه آمادگی دارد تا در صورت تمایل سرمایهگذاران به خروج از صندوق و کم بودن نقدینگی، آن را تامین کند.
وجود ضامن در صندوقهای سرمایه‌گذاری، یکی از برجسته‌ترین امتیازات صندوق‌ها در ایران به شمار می‌رود زیرا عملا با پذیرش این ریسک فوق‌العاده مهم، هر سرمایه‌گذار در هر زمان می‌تواند سرمایه خود را به ارزش روز به صورت وجه نقد دریافت کند؛
حداقل و حداکثر سپرده در صندوقهای سرمایه‌گذاری
برای سرمایه‌گذاری در اغلب صندوق‌ها حداقل مبلغی تعیین شده است. این عدد در برخی از صندوق‌ها ۱ میلیون تومان است و تا ۱۰ میلیون تومان هم ممکن است بالا برود. البته هر صندوق به اندازه‌ی ظرفیت خود می‌تواند سرمایه جذب کند. برای مثال یک صندوق هزار میلیارد تومانی تا این سقف مجاز به جذب سرمایه است.
هزینه ابطال و مدت زمان واریز پول به حساب
اگر می‌خواهید در صندوق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنید، در مورد هزینه‌ی ابطال واحدها وهمچینن در مورد مدت زمان ابطال و اینکه دقیقاً چند روز بعد پول به حسابتان واریز می‌شود، اطلاعات کسب کنید.
این اطلاعات را می‌توانید به صورت حضوری از شعبه‌ی بانک یا کارگزاری صندوق بپرسید یا از وبسایت صندوق اطلاعات کسب کنید. برخی صندوق‌ها برای ابطال سرمایه‌گذاری ممکن است هزینه‌ای در نظر بگیرند.
این هزینه ممکن است رقمی ثابت یا متغیر به ازای هر واحد سرمایه‌گذاری باشد و یا ممکن است که پول شما برای مدتی مثلاً یک ماه در حسابی مسدود شود.
مطمئن شوید که حالت برداشت بدون جریمه و هزینه ابطال به چه صورت است. دقت کنید که تعداد روزی که به شما اعلام می‌شود روز کاری است و روزهای تعطیل و آخر هفته‌ها را در نظر گرفته نمی‌شود. سرمایه‌گذاری در واحدهای صندوق‌ها همانند بانک معاف از مالیات است.
برای مثال برای صندوق یکم کارگزاری بانک کشاورزی با ارئه درخواست ابطال توسط سرمایه گذار ظرف ۲ روزکاری بعد منابع حاصل از ابطال واحدهای سرمایه گذاری به حساب سرمایه-گذار واریز می‌شود.
امتیازهای سرمایه‌گذاری در صندوق
صندوق سرمایه‌گذاری ممکن است علاوه بر سودی که از سرمایه‌گذاری در صندوق می‌گیرید امتیاز دیگری نیز برای شما در نظر بگیرد. برای مثال برخی صندوقهای بانک‌ها امکان دریافت وام را به سرمایهگذاران صندوق می‌دهند.
سرمایه‌گذاری در صندوق بانک از جهاتی شبیه افتتاح یک سپرده است و بنابراین بعضی بانک‌ها با قبول آن به‌عنوان وثیقه به شما وام می‌دهند. این وام ممکن است حتی تا 90 درصد مبلغ سرمایه‌گذاری شما در صندوق نیز باشد.
[لیست صندوقهای بانکی با جدول میزان سود (رایگان)]شرایط پرداخت چنین وامی بستگی به شعبه و البته میزان سرمایه‌گذاری شما دارد و بنابراین قبل از سرمایه‌گذاری در صندوق هر بانکی با مدیر شعبهٔ در این زمینه صحبت کنید. صندوقهای کارگزاری‌ها و سایر صندوق‌ها نیز امتیازات دیگر در اختیار سرمایهگذاران خود قرار می‌دهند.
از بخش صندوقهای درآمد ثابت و وبسایت مرکز پردازش اطلاعات مالی می‌توانید لیست صندوقهای تحت نظارت سازمان بورس و مشخصات آنها را مشاهده کنید.
با سلام وسپاس
ممکنه اسامی چند نمونه از صندوقهای درآمدثابت که به جای پرداخت سود اون رو به اصل سرمایه اضافه میکنن رو بفرمایید؟