تورم به زبان ساده نرخ گران شدن محصولات و خدمات است که سالانه به صورت درصد از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود. در نتیجه‌ی تورم قدرت خرید واحد پول کاهش می‌یابد. یعنی اگر امروز با هزارتومان می‌توان یک پفک خرید سال بعد هزار تومان قدرت خرید همان پفک را ندارد و باید با پول بیشتری همان پفک را خرید.

به دلیل اینکه نرخ تورم در کشور ما همواره بالا بوده است، در ذهن مردم ما کلمه‌ی تورم بار منفی دارد درحالی که تورم مثبت برای اقتصاد سالم الزامی است. برای مثال اقتصاد ژاپن سال‌هاست که گرفتار تورم منفی شده است و دولت و بانک‌ مرکزی تمام تلاش خود را درجهت ایجاد تورم مثبت به کار می‌برند. پس تورم به صورت مطلق خوب یا بد نیست. تورم زیاد و تورم خیلی کم هردو برای اقتصاد یک کشور سم محسوب می‌شوند.

برای تحلیل بسیاری از مسائل اقتصادی درک عمیق مفهوم تورم ضروری است. اگر شما تورم و نرخ بهره (+تعریف ساده نرخ بهره) را درک کنید می‌توانید رابطه‌ی آن با سایر مفاهیم اقتصادی را بفهمید و بسیاری از مسائل کلان اقتصادی کشور و دنیا را بفهمید.

می‌توان گفت که اصلی‌ترین سیاست اقتصادی بانک مرکزی همه‌ی کشورها کنترل تورم در یک بازه‌ی مشخص است. و بانک مرکزی سیاست‌های پولی مانند نرخ بهره را بر اساس نرخ تورم تعیین می‌کند.

در پست‌های قبل به توضیح مفهوم نرخ بهره پرداختیم و توضیح دادیم که نرخ بهره هزینه‌ی کار با پول است. ممکن است بپرسید تورم و نرخ بهره چه ارتباطی باهم دارند.

تورم و نرخ بهره چه رابطه‌ای با هم دارند؟

به طور کلی تورم وقتی افزایش می‌آید که به اصطلاح سرعت گردش پول در اقتصاد بیشتر شود یا حجم پول در اقتصاد افزاش یابد. دلیل آن را با مثال ساده توضیح می‌دهیم. طبیعی است که با کاهش نرخ سود بانکی، مردم تمایل زیادی برای نگه داشتن پول خود در بانک نشان نمی‌دهند و برای کسب سود بیشتر به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذای می‌گردند. همچنین کاهش نرخ سود بانکی یعنی کاهش هزینه‌ی تامین مالی برای شرکت‌ها و کسب‌وکارها. بنابراین شرکت‌های زیادی وام می‌گیرند و تولید و توسعه خود را گسترش می‌دهند. در این حالت تقاضا برای محصولات و کالاها زیاد می شود و افزایش تقاضا سبب بالا رفتن قیمت ها و اصطلاحا تورم می شود.

بنابراین دیدیم که با کاهش نرخ بهره تورم افزایش می‌یابد. (البته تورم تنها به یک متغیر بستگی ندارد و با رشد اقتصادی و نرخ بیکاری نیز ارتباط دوطرفه دارد). با افزایش نرخ تورم بانک مرکزی نرخ بهره را بالا می‌برد تا حجم پول در گردش در اقتصاد کاهش پیدا کند. در نتیجه‌ی کاهش پول در گردش در اقتصاد تورم کاهش می‌یابد و این چرخه ادامه پیدا می‌کند. البته بانک مرکزی کنترل مستقیمی روی اکثر انواع سرمایه‌گذاری‌های دیگر ندارد. بهترین سرمایه‌گذاری‌های ۱۰ سال اخیر را طبق آمار رسمی بانک مرکزی در این مطلب بخوانید.